Rzeka Krutynia

 

Po 5 latach czekania kiedy to nie było kiedy zrealizować kolejnego marzenia – wreszcie tego dokonałem. Zanurkowałem w jednej z najpiękniejszych rzek Polski – Krutyni. Najbardziej zachwycające chyba zakątki Mazur znajdują się nad rzeką Krutynią (rzeka ma ok. 100 km długości), która wraz 17 jeziorami tworzy popularny szlak kajakowy. Kolejny raz nie mogłem wyjść z zachwytu będąc nad tak pięknym zakątkiem Polski i kolejny raz się złapałem na tym, iż mówię o kolejnym miejscu najpiękniejsze. Po prostu zaczynam doceniać coraz bardziej walory naszej ojczyzny.

 

 

 

Raczej mało kto nie słyszał o spływach kajakowych w tej rzece, natomiast o nurkowaniu ?  A to już ciężej. Tak wiec w czerwcu 2014 roku przy okazji ekspedycji „SAFARI po jeziorach mazurskich” postanowiłem zobaczyć na własne oczy co w „trawie pod wodą piszczy”. Szlak dla kajaków zaczyna się na Jeż. Warpuńskim na Pojezierzu Mrągowskim i prowadzi wśród morenowych pagórków do Jeż. Krutyńskiego, z którego wypływa właściwa Krutynią. Rzeka przecina Puszczę Piską i wpada do jeż. Bełdany.  Do jeziora prowadzi malownicza ścieżka przyrodnicza, która biegnie wzdłuż brzegów jeszcze bardziej malowniczo wijącej się Krutyni. Wysokie brzegi porośnięte są wspaniałymi starymi sosnami i dębami, tworzącymi nad ścieżką zielony tunel jak w zaczarowanej krainie.   Jezioro Krutyńskie i odcinek rzeki wchodzą w skład rezerwatu Krutynia. Ciekawostką są rośliny wodne: gąbka słodkowodna i krasnorost (niezwykle rzadkie gatunki polskich wód). Ci, którzy mają akwaria w domu może kojarzą o czym rzecz.

 

 

 

Na płytkim jeziorze Krutyńskim  o regularnych brzegach i wydłużonym kształcie latem kwitną żółte grążele w których niezliczona ilość ryb buszuje tworząc wspaniały ekosystem tych wód.

Dno Krutyni pokrywają liczne w tym miejscu kamienie. Większość z nich pokryta jest plechami krasnorostu Hildebrandtia rivularis, jednego z czerwonych glonów, żyjących w czystych wodach. Czystych znaczy tu nie tylko przejrzystych ale także chemicznie najczystszych. Plechę formują rośliny niższe, które nie mają łodyg, korzeni, ani tkanek charakterystycznych dla roślin wyższych. Występuje tu także gąbka słodkowodna nadecznik – zwierzę bezkręgowe, żyjące w czystych wodach.

Można zaobserwować tu muszle szczeżui rzecznej – małży, która jest najczęściej pożywieniem norki amerykańskiej i wydry. Po powierzchni wody szybko poruszają się różne owady, najczęściej są to nartniki.

 

Na rzece można znaleźć wyspy utworzone przez kępy drzew, które podmyte przegradzają rzekę. To są właśnie miejsca gdzie nam nurkom najbardziej będzie się podobać. Wszyscy widzą to z powierzchni, natomiast pod wodą daje to jeszcze większe wrażenia. Przeszkoda ta zmienia powoli bieg rzeki, której główny nurt przesuwa się w węższą część, żłobiąc niekiedy w drobnym piasku „głębię”. Trzeba powiedzieć sobie wyraźnie, że nurkowanie w Krutyni to głębokość ok. 1-1,5 metra. Nie mniej jednak ów głęboczki czasami dochodzą do 3 metrów. Tam właśnie możemy wypatrywać większe gatunki ryb słodkowodnych.

Dobrym miejscem na rozpoczęcie spływu nurkowego (takiego w granicy 1 godz) jest miejscowość Ukta (przy moście lub z pola namiotowego). Kończymy w stanicy kajakowej Pttk. Jest to też niezwykle piękny i ciekawy odcinek podwodny. Radzę płynąć powoli i blisko brzegów gdzie atrakcji i niezapomnianych widoczków jest najwięcej. Ze stanicy można wrócić piechotą lub autem. Na lądzie to odcinek około 1300 metrów, rzeką ok. 1000 metrów.

Pod koniec czerwca 2014 roku kiedy nurkowałem tam pierwszy raz pogoda nie rozpieszczała. Trochę słońca, trochę deszczu. Na szczęście nie takiego intensywnego nie mniej jednak przejrzystość wody nie była taka idealna jakiej się spodziewałem. Na 100% powtórzę ten spływ np. we wrześniu kiedy jest najlepszy okres na nurkowanie nie tylko w Polsce.

Pod wodą to co nas urzeknie od razu to niesamowita ilość ryb i jeszcze piękniejsze połacie różnych roślin podwodnych. W Ukcie gdzie wchodziliśmy do wody pod mostem 4 lata wcześniej jeden z nurków znalazł karabin maszynowy z czasów II Wojny Światowej (podobno w dobrym stanie). Rozglądajmy się wiec uważnie bo czasami może nam coś wpaść w oko.

 

 

 

 

Dla fotografów podwodnych to wspaniałe miejsce. Mamy pianką faunę i florę podwodną, zwalone drzewa, stare pnie pod wodą. Płytka rzeka może dostarczyć nam oryginalnych inspiracji do fotografii na przełomie dwóch światów czyli część kadru pod, a część nad wodą. Nie powinniśmy ignorować pojedynczych łach piachu na dnie rzeki. To tam właśnie wypatrzymy kiełbie i inne gatunki ryb, które normalnie chowają się w roślinach. Nad gołym dnem dużo łatwiej je wypatrzymy.

 

Bardzo wygodnym rozwiązaniem jest ów wyjście w stanicy wodnej PTTK gdzie jest restauracja i od razu po nurkowaniu możemy zjeść coś smacznego i ciepłego, ew. wypić dobra kawę.

Odkrywanie Krutyni w moim przypadku dopiero się zaczęło. Przecież tam jest dużo więcej ciekawych fragmentów do zanurkowania. Tak wiec jeszcze tam będę, a kto chętny zabrać się ze mną… zapraszam.

 

 

 

Tekst i zdjęcia: Rudi Stankiewicz